Πέμπτη 30 Μαρτίου 2017

Κακά μαντάτα / Από κάθε ρομπότ… έξι άνεργοι

Αν πιστέψει κανείς την έρευνα δυο οικονομολόγων, είναι ζήτημα χρόνου να γίνει η πρώτη διαδήλωση κατά των ρομπότ. Γιατί οι Ντάρεν Ατσέμογλου του ΜΙΤ και Πασκουάλ Ρεστρεπό του Πανεπιστημίου της Βοστόνης μελέτησαν τις επιπτώσεις της αυτοματοποίησης στην αγορά εργασίας των ΗΠΑ από το 1990 έως το 2007. Και τι διαπίστωσαν; Οτι για κάθε ρομπότ που προστίθεται στο εργατικό δυναμικό χάνονται από 3 έως 6 θέσεις εργασίας, ενώ οι μισθοί μειώνονται από 0,25%-0,5%. Προσθέστε τώρα και ένα άλλο στοιχείο: σύμφωνα με τη Διεθνή Ομοσπονδία Ρομποτικής, ο αριθμός των 1,75 εκατομμυρίων ρομπότ, που απασχολούνται σήμερα στη βιομηχανία, αναμένεται να διπλασιαστεί έως το 2025.
Και ποια ρομπότ θεωρούνται εργαζόμενοι; Σύμφωνα με τον κλασικό ορισμό, εκείνες οι μηχανές που μπορεί να ελεγχθούν, να επαναπρογραμματιστούν και να εκτελέσουν πολλαπλές λειτουργίες – κάτι που σημαίνει ότι το ασανσέρ δεν είναι ρομπότ, γιατί το μόνο που κάνει είναι να μας πηγαίνει από τον έναν όροφο στον άλλο. Με βάση αυτόν τον ορισμό, γράφει το Quartz, το 39% των εργαζομένων της αυτοκινητοβιομηχανίας είναι ρομπότ, ενώ ακολουθεί η βιομηχανία των ηλεκτρονικών με 13,1%. Και τώρα ας ετοιμάσουμε τα πανό και τα συνθήματα.

Κυριακή 19 Μαρτίου 2017

Ξυλοδαρμός: μια παραδοσιακή αξία της ρωσικής οικογένειας;


«Οι γυναίκες δεν αισθάνονται προσβεβλημένες όταν δουν έναν άνδρα να χτυπάει τη σύζυγό του», έλεγε πρόσφατα η Ρωσίδα βουλευτής Γελένα Μιζουλίνα
 «Άλλωστε είναι λιγότερο δυσάρεστο να χτυπάει ένας άνδρας τη γυναίκα του, παρά μία γυναίκα να ταπεινώνει έναν άνδρα».
H 62χρονη βουλευτής δεν έχει διευκρινίσει ποτέ δημόσια εάν οι απόψεις της διαμορφώθηκαν από προσωπική πείρα. Μιλώντας σε εκπομπή της κρατικής ρωσικής τηλεόρασης, εκθείασε την –κατά τη γνώμη της– υψηλή ευφυία του συζύγου της. Για χάρη του έμαθε να ράβει, είπε. Κι εκείνος της φέρνει συχνά δώρα και λουλούδια, ενώ στα τελευταία της γενέθλια της έκανε δώρο ένα γούνινο παλτό. Η οικογενειακή ευτυχία, την οποία συμπληρώνουν δύο ενήλικα παιδιά, διαρκεί ήδη τέσσερις δεκαετίες.
Η Μιζουλίνα είναι σήμερα επικεφαλής της Επιτροπής της Ρωσικής Δούμας για την Οικογένεια, τις Γυναίκες και τα Παιδιά. Και είναι εκείνη που βρίσκεται πίσω από τη μερική αποποινικοποίηση της οικιακής βίας στη χώρα της, που ψηφίστηκε τον περασμένο μήνα.
Πίσω από τους τέσσερις τοίχους
Δεν είναι εύκολο να βρει κανείς επίσημα στατιστικά στοιχεία γύρω από την οικιακή βία στη Ρωσία, λέει μιλώντας στο inside story η Αναστάσια Σεβελέβα, συνεργάτιδα του παραρτήματος του ιδρύματος Heinrich Böll στη Μόσχα (Οι δραστηριότητες του ιδρύματος περιστρέφονται γύρω από τους τομείς Δημοκρατία, Φύλο, Οικολογία και Διεθνής Διάλογος)
 «Δεν είναι εύκολο να τα βρεις, γιατί δεν γίνεται καμία μεγάλη προσπάθεια να συγκεντρωθούν. Η Αστυνομία καταγράφει τα περιστατικά, τουλάχιστον όσα από αυτά φτάνουν ως το αστυνομικό τμήμα. Γιατί υπάρχει η αντίληψη ότι πρόκειται για ιδιωτική υπόθεση. Γενικώς, όμως, η κυβέρνησή μας αποφεύγει να δίνει στη δημοσιότητα τέτοιου είδους στατιστικά στοιχεία».
Ακόμη κι έτσι, δεν είναι δύσκολο να σχηματίσει κανείς μια εικόνα για το μέγεθος του προβλήματος. Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών από το 2014, το 25% από τα εγκλήματα που είχαν καταγραφεί διαπράχθηκαν ενδοοικογενειακά. Το ίδιο ίσχυε και για το 40% των περιστατικών βίας. Και δεν υπάρχει απολύτως καμία ένδειξη ότι η κατάσταση έχει στο μεταξύ βελτιωθεί.
Στις 7 Φεβρουαρίου ο πρόεδρος Πούτιν υπέγραψε την αλλαγή του άρθρου του ποινικού κώδικα που αφορά τη βία εντός της οικογένειας. Αυτό που ισχύει πλέον είναι ότι η άσκηση φυσικής βίας μέσα στην οικογένεια δεν θεωρείται, ούτε διώκεται ως ποινικό αδίκημα, εάν δεν συμβαίνει πάνω από μία φορά τον χρόνο και δεν προκαλεί σοβαρό τραυματισμό. Για παράδειγμα, ο ξυλοδαρμός που δεν έχει αποτέλεσμα κάποιο σπασμένο οστό ή που δεν καθιστά απαραίτητη την εισαγωγή σε νοσοκομείο, δεν συνιστά ποινικό αδίκημα. Και εάν δεν συνιστά ποινικό αδίκημα, τότε μπορεί να τιμωρηθεί μόνο με ώρες υποχρεωτικής κοινωνικής εργασίας ή με χρηματικό πρόστιμο, που δεν θα ξεπερνά τα 30.000 ρούβλια (σχεδόν 500 ευρώ).
Υπέρ αυτής της μερικής αποποινικοποίησης της οικιακής βίας ψήφισαν 380 Ρώσοι βουλευτές και κατά μόλις τρεις, ενώ από την ψηφοφορία απείχαν οι βουλευτές του κομμουνιστικού κόμματος. Όταν ρωτάω την Αναστάσια Σεβελέβα γιατί απείχαν αντί να καταψηφίσουν, μου εξηγεί ότι «είχαν καταθέσει κάποιες αλλαγές που δεν έγιναν δεκτές. Ήθελαν να γίνεται εξαίρεση για τις περιπτώσεις που το θύμα του ξυλοδαρμού είναι έγκυος ή έχει κάποια αναπηρία. Η πρότασή τους δεν έγινε δεκτή, οπότε αποφάσισαν να απέχουν».
Πώς να υποβαθμίσετε ένα σοβαρό πρόβλημα
Κάνοντας μια μάλλον διασταλτική ανάγνωση του άρθρου, πολλά ρωσικά μέσα ενημέρωσης αναφέρονται στον «Νόμο για τα Χαστούκια». Με την ερμηνεία τους θα συμφωνούσε οπωσδήποτε και η Γελένα Μιζουλίνα, που μιλώντας για το επίμαχο άρθρο είχε πει ότι εάν τα τραύματα που προκύπτουν από τον ξυλοδαρμό δεν απαιτούν ιατρική αναφορά και δεν προκαλούν βλάβες στην υγεία, τότε μιλάμε για οικογενειακούς μικροκαυγάδες με ασήμαντες συνέπειες. Με άλλα λόγια, οτιδήποτε δεν απαιτεί νοσηλεία, θεωρείται χαστούκι.
 Οι εκπρόσωποι των διεθνών ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στη Ρωσία δεν παίρνουν τους οικογενειακούς καυγάδες εξίσου ελαφρά. Σε δηλώσεις που έκανε την περίοδο που οι αλλαγές ήταν ακόμη υπό συζήτηση, η Γιούλια Γκουρμπανόβα της Human Rights Watch επέμενε ότι η αποποινικοποίηση θα αποτελούσε ένα σοβαρό πισωγύρισμα, καθώς τα θύματα της οικιακής βίας στη Ρωσία αντιμετωπίζουν ήδη τεράστιες δυσκολίες προκειμένου να βρουν βοήθεια και δικαίωση. Ακόμα πιο σκληρή ήταν η ανακοίνωση που δημοσίευσε για λογαριασμό της Διεθνούς Αμνηστίας η υπεύθυνη της οργάνωσης για τις καμπάνιες ενημέρωσης στη Ρωσία. Κατά την Άννα Κίρεϊ,  η μερική αποποινικοποίηση είναι μία «αηδιαστική προσπάθεια να υποβαθμιστεί το πρόβλημα της οικιακής βίας». Η ίδια επισήμανε ότι έτσι κι αλλιώς, στις περισσότερες περιπτώσεις τα θύματα διαπιστώνουν ότι δεν μπορούν να βασιστούν στον νόμο για να προστατευθούν και ότι οι θύτες πολύ σπάνια τιμωρούνται για τις πράξεις τους.
Ο νόμος για την οικιακή βία στην πράξη
Καταλαβαίνω ότι εάν ένας άνδρας κακοποιήσει τη γυναίκα ή το παιδί του, απαιτείται ιατρική γνωμάτευση που θα πιστοποιεί ότι ο ξυλοδαρμός προκάλεσε σοβαρό τραυματισμό στο θύμα, προκειμένου να ασκηθεί ποινική δίωξη. Ενώ δεν θα έχει την ίδια βαρύτητα η ενδεχόμενη παρέμβαση της Αστυνομίας –μία γυναίκα που καλεί την Αστυνομία για να απομακρύνει έναν βίαιο σύζυγο, δεν θα μπορεί να ζητήσει τη δίωξή του, εάν δεν της έχει ήδη προκαλέσει σοβαρό τραυματισμό.
«Είναι έτσι;», ρωτάω την Σεβελέβα. «Ας ξεκινήσουμε από την ιατρική γνωμάτευση», απαντάει, «γιατί αυτό είναι το εύκολο κομμάτι της υπόθεσης». Εάν υπάρχει τραυματισμός και το θύμα πάει στο νοσοκομείο, είναι βέβαιο ότι θα λάβει την ιατρική γνωμάτευση. Αλλά τα δύσκολα αρχίζουν μετά, όπως μου εξηγεί. «Γιατί θα πρέπει το θύμα μόνο του να αποδείξει ότι ο τραυματισμός είναι αποτέλεσμα του ξυλοδαρμού: Θα πρέπει η γυναίκα να κάνει την καταγγελία στην Αστυνομία, να πάει μόνη της στους γείτονες, να πάρει καταθέσεις και να υπερασπιστεί μόνη της τον εαυτό της στο δικαστήριο. Εκτός εάν έχει τα χρήματα να προσλάβει δικηγόρο, κάτι που μπορώ να σας πω ότι δεν είναι καθόλου εύκολο για πολύ μεγάλο αριθμό γυναικών».
Και εάν είναι δύσκολο για μια γυναίκα να αποδείξει ότι είναι θύμα σοβαρής κακοποίησης, είναι ακόμη δυσκολότερο όταν το θύμα είναι ανήλικο.
 «Σε ό,τι αφορά την ερώτησή σας για την Αστυνομία, ναι βεβαίως η Αστυνομία έχει υποχρέωση να παρέμβει, αν δεχτεί κλήση. Αλλά σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας, μόλις το 12% των περιστατικών οικιακής βίας καταγγέλλονται», παρατηρεί η Σεβελέβα.
Γιατί είναι τόσο χαμηλό το ποσοστό των καταγγελιών τη στιγμή που τα στατιστικά δείχνουν ότι το πρόβλημα έχει τεράστιες διαστάσεις; Η Σεβελέβα εξηγεί ότι «η κοινωνική πίεση είναι τέτοια που αποτρέπει τα θύματα από τη δημοσιοποίηση του προβλήματος. Για τη ρωσική κοινωνία, πρόκειται για αυστηρά οικογενειακές υποθέσεις που καλό είναι να μην βγαίνουν από τους τέσσερις τοίχους».
Το άρθρο που προκάλεσε την οργή των συντηρητικών
Η Σεβελέβα έχει δίκιο: Μετά από αγώνες πολλών ετών των οργανώσεων για τα ατομικά δικαιώματα στη Ρωσία, ψηφίστηκε μόλις πέρσι το καλοκαίρι το άρθρο που ποινικοποιούσε την οικιακή βία και υποχρέωνε το κράτος να παρέχει στα θύματα νομική υποστήριξη. «Και σε λιγότερο από έναν χρόνο, πάλι αλλάζει», προσθέτει απογοητευμένη. «Τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν στη διάρκεια των λίγων μηνών κατά τους οποίους ίσχυε το άρθρο, δείχνουν αύξηση των καταγγελιών. Άρα περισσότερες γυναίκες και ανήλικοι έβρισκαν ότι είχε νόημα να απευθυνθούν στην Αστυνομία. Έβρισκαν ότι η δημοσιοποίηση της κακοποίησης θα έφερνε αποτέλεσμα».
Ο νόμος του Ιουλίου είχε από την πρώτη στιγμή προκαλέσει την οργή μεγάλης μερίδας βουλευτών, μεταξύ των οποίων και η Γελένα Μιζουλίνα, η οποία είχε τότε επιχειρήσει –ανεπιτυχώς– να αποτρέψει την τροποποίηση του άρθρου. Η άποψή της ήταν ότι η ποινικοποίηση έβλαπτε σοβαρά τις «παραδοσιακές οικογενειακές αξίες». Κατά τη γνώμη της, ο νόμος της χώρας θα έπρεπε να υποστηρίζει αυτές τις αξίες, που «στηρίζονται στην εξουσία που έχουν οι γονείς πάνω στα παιδιά τους».
Λίγους μήνες αργότερα η βουλευτής, που έχει ως διακηρυγμένη προτεραιότητα την προστασία της ρωσικής οικογένειας, πέτυχε τον σκοπό της, ακυρώνοντας τη μικρή πρόοδο που φαινόταν ότι είχε αρχίσει να σημειώνεται. Κατά τη γνώμη της, η φυλάκιση ενός γονέα «για ένα χαστούκι» έβλαπτε την οικογενειακή ατμόσφαιρα. «Ήταν μια κατάσταση πολύ εχθρική προς την οικογένεια», είπε. Η Μιζουλίνα είναι γνωστή για τις υπερσυντηρητικές απόψεις της, τόσο στο θέμα των σχέσεων, όσο και στα θέματα πολιτικής φύλου.
Η Σεβελέβα μου θυμίζει ότι η βουλευτής με τον αυστηρό κότσο και τις μόνιμες πέρλες στο λαιμό βρίσκεται επίσης πίσω από τον διαβόητο νόμο περί «προπαγάνδας της ομοφυλοφιλίας». Ο συγκεκριμένος νόμος, που ψηφίστηκε το 2013 και στοχεύει στην «προστασία των παιδιών από πληροφορίες βλαβερές για την υγεία και την ανάπτυξή τους», στην πραγματικότητα καθιστά εξαιρετικά επικίνδυνη οποιαδήποτε δημόσια αναφορά ή συζήτηση στα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ προσώπων στη Ρωσία.
Στη Ρωσία, πάντως, οι γυναίκες και τα παιδιά που κακοποιούνται από πρόσωπα του στενού οικογενειακού περιβάλλοντος δεν μπορούν να υπολογίζουν σε σημαντική βοήθεια. «Υπάρχουν κάποιες οργανώσεις που παρέχουν νομική και ψυχολογική υποστήριξη, καμιά φορά και λίγη οικονομική βοήθεια», λέει η Σεβελέβα, η οποία όμως τονίζει ότι αυτό δεν είναι αρκετό, καθώς δεν υπάρχουν άσυλα στα οποία να μπορούν να καταφύγουν, εγκαταλείποντας το σπίτι τους. Στη Μόσχα των δώδεκα εκατομμυρίων κατοίκων, για παράδειγμα, υπάρχουν δύo χώροι φιλοξενίας για κακοποιημένες γυναίκες, με συνολικές δυνατότητες φιλοξενίας 100-150 ανθρώπων.
Στο μεταξύ, η Γελένα Μιζουλίνα τα έχει βάλει με τις Ρωσίδες φεμινίστριες που κατά τη γνώμη της ήθελαν με εκείνον τον «εξωφρενικό νόμο» του περασμένου Ιουλίου να διαλύσουν τη ρωσική οικογένεια. Εξίσου καχύποπτη είναι και με τις διεθνείς ΜΚΟ που, όπως δήλωσε πρόσφατα στο κρατικό κανάλι RT, ανακινούν το θέμα της οικιακής βίας γιατί ανταγωνίζονται μεταξύ τους για να αποσπάσουν χρήματα τόσο από το κράτος, όσο και από πηγές του εξωτερικού.
Η βία σαν απάντηση στην «ανήθικη» Δύση
Στην πραγματικότητα όμως, οι ΜΚΟ έχουν τα τελευταία χρόνια ακόμη πιο περιορισμένη δυνατότητα να προσφέρουν βοήθεια στις γυναίκες: Σύμφωνα με έναν νόμο που ψηφίστηκε το 2012, οι ΜΚΟ που λαμβάνουν οικονομική βοήθεια από πηγές εκτός Ρωσίας είναι υποχρεωμένες να καταγραφούν ως «ξένοι πράκτορες», προκειμένου να συνεχίσουν να λειτουργούν. Από τη στιγμή που θα καταγραφούν ως ξένοι πράκτορες, αυτό πρέπει να αναγράφεται σε όλα τα online και offline υλικά που διακινούν.
 Προφανώς δεν είναι εύκολο να κερδίσει κανείς την εμπιστοσύνη των ανθρώπων που θέλει να βοηθήσει εάν δηλώνει ότι είναι ξένος πράκτορας. Ούτε είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι θα υπάρξουν γυναίκες που δεν θα θελήσουν να ζητήσουν βοήθεια από μία οργάνωση που έχει την ταμπέλα του πράκτορα. «Έτσι είναι», λέει η Σεβελέβα, «αλλά πολλές οργανώσεις συμμορφώθηκαν με τον νόμο προκειμένου να συνεχίσουν να λειτουργούν και βασίζονται στην καλή φήμη που είχαν ήδη λόγω του έργου τους. Δουλεύουν δηλαδή με ανθρώπους των οποίων την εμπιστοσύνη έχουν κερδίσει εδώ και χρόνια».
Στο πλευρό της Μιζουλίνα και της συντριπτικής πλειοψηφίας των Ρώσων βουλευτών στέκεται και η ηγεσία της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Ήδη τον περασμένο Ιούλιο, η γνώμη της Εκκλησίας ήταν ότι εξέλιπε τόσο η ηθική όσο και η νομική βάση για την ποινικοποίηση της βίας εντός της οικογένειας. «Φυσικά δεν θα βγει κανείς από την Εκκλησία να πει ότι είναι καλό να κακοποιεί κανείς τα παιδιά του», λέει η Σεβελέβα.
Αυτό που λέει η Εκκλησία είναι ότι οι γονείς έχουν δικαίωμα και υποχρέωση να επιβάλλουν την πειθαρχία, όσο κάνουν «μέτρια και λογική χρήση σωματικής τιμωρίας». Η Σεβελέβα λέει ότι, αν διαβάσει κανείς συνεντεύξεις Ρώσων κληρικών, θα διαπιστώσει ότι μιλούν πολύ συχνά περί πνευματικότητας του ρωσικού λαού. «Επιμένουν ότι οι Ρώσοι είμαστε χριστιανοί Ορθόδοξοι και ότι πρέπει να προστατεύσουμε τα παιδιά μας και τον θεσμό της οικογένειας από τις φιλελεύθερες ιδέες και την αθεΐα, που είναι βλαβερές επιρροές».
Ωστόσο, όσο πατριαρχική και αν είναι η ρωσική κοινωνία –όπως επανειλημμένα μου λέει η Αναστασία Σεβελέβα– πώς εξηγείται αυτή η τόσο υπερσυντηρητική στροφή σε βάρος των δικαιωμάτων των γυναικών και των παιδιών; «Θα έλεγα ότι η μερική αποποινικοποίηση της οικιακής βίας είναι μία μόνο από τις εκφράσεις μιας γενικότερης στροφής της ρωσικής κυβέρνησης, αλλά και της ρωσικής κοινωνίας, προς τον συντηρητισμό. Κατά τη γνώμη μου, αυτή η στροφή έχει να κάνει με τη διάθεση να δηλώσουμε την διαφορά και την αντίθεσή μας προς τη Δύση. Σε αυτό το πλαίσιο, η Ρωσία παρουσιάζεται ως ο προστάτης της ηθικής, των παραδοσιακών οικογενειακών αξιών και της πνευματικότητας, απέναντι σε μια Δύση που είναι ανήθικη, αμαρτωλή, φιλελεύθερη και υλιστική», λέει. «Υπό μία έννοια, ζούμε μια νέα εκδοχή της σοβιετικής εποχής. Τότε ήταν ο κομμουνισμός απέναντι στον καπιταλισμό, ενώ τώρα είναι η ηθική Ρωσία απέναντι στην ανήθικη και υλιστική Δύση».
Η ερμηνεία της Σεβελέβα δεν είναι αυθαίρετη. Άλλωστε ο βουλευτής της κυβερνητικής πλειοψηφίας Αντρέι Ισάγεφ, επιχειρηματολογώντας υπέρ της αποποινικοποίησης, είχε πει ότι «θέλουμε να δείξουμε ότι οι Ρώσοι βουλευτές δεν θα επιτρέψουμε κάποιες από τις υπερβολές που παρατηρούμε στη Δυτική Ευρώπη», όπου, σύμφωνα με τα λεγόμενά του, τα παιδιά καταδίδουν τους γονείς τους προκειμένου να περάσει το δικό τους, με αποτέλεσμα οι γονείς να χάνουν την κηδεμονία τους.
Δευτέρα 13 Μαρτίου 2017
Κείμενο: Κατερίνα Οικονομάκου

Πέμπτη 16 Μαρτίου 2017

Βρέθηκε ο χώρος συγκέντρωσης του ελληνικού στόλου πριν τη ναυμαχία της Σαλαμίνας

Υποβρύχια αναγνωριστική έρευνα στις ανατολικές ακτές της Σαλαμίνας, συγκεκριμένα στην περιοχή Αμπελακίου-Κυνόσουρας, η πρώτη συστηματική υποβρύχια έρευνα που εγκαινιάζεται από ελληνικούς φορείς (με 20μελή επιστημονική ομάδα), σε βεβαρυμένο θαλάσσιο περιβάλλον, αλλά σε χώρο μείζονος ιστορικής σημασίας, διενεργήθηκε τον Νοέμβριο και Δεκέμβριο του 2016.

Όπως πληροφορεί το υπουργείο Πολιτισμού, κύριο πεδίο της έρευνας του 2016 (που γίνεται στο πλαίσιο τριετούς προγράμματος) αποτέλεσε το εσώτερο (δυτικό) τμήμα του Όρμου του Αμπελακίου.

«Πρόκειται για τον εμπορικό και πιθανότατα πολεμικό λιμένα της Κλασικής και Ελληνιστικής πόλης-δήμου της Σαλαμίνος, τον σημαντικότερο και πλησιέστερο του Αθηναϊκού κράτους, μετά από τους τρεις λιμένες του Πειραιώς (Κάνθαρο, Ζέα, Μουνιχία)» ενημερώνει το ΥΠΠΟΑ, συμπληρώνοντας ότι:

«Πρόκειται, ακόμη, για τον χώρο συγκέντρωσης τμήματος του ενωμένου Ελληνικού στόλου την παραμονή της μεγάλης ναυμαχίας του 480 π.Χ., ο οποίος γειτνιάζει με τα σημαντικότερα μνημεία της Νίκης: το πολυάνδρειον (τύμβο) των Σαλαμινομάχων και το Τρόπαιον, επί της Κυνόσουρας. Αναφορές στον αρχαίο λιμένα της Σαλαμίνος απαντούν στα έργα του γεωγράφου Σκύλακος (του 4ου αι. π.Χ.), του γεωγράφου Στράβωνος (του 1ου αι. π.Χ.-1ου αι. μ.Χ.) και του περιηγητή Παυσανία (του 2ου αι. μ.Χ.)».

Επίσης, επιβεβαιώθηκε από την έρευνα ότι διατηρούνται καταβυθισμένες αρχαιότητες και στις τρεις πλευρές του Όρμου του Αμπελακίου (βόρεια, δυτική και νότια), «οι οποίες σταδιακά βυθίζονται και αναδύονται, ανάλογα με τη μεταβολή της στάθμης της θάλασσας, η πτώση της οποίας, ιδιαίτερα τον μήνα Φεβρουάριο, φθάνει το μισό μέτρο. Στα αρχαία κατάλοιπα που αναγνωρίσθηκαν στον αιγιαλό και σε ρηχά ύδατα περιλαμβάνονται: λιμενικές δομές, οχυρωματικές κατασκευές και διάφορες κτιριακές εγκαταστάσεις.

» Μετά από αεροφωτογράφηση, φωτογραμμετρική επεξεργασία και τοπογραφική και αρχιτεκτονική τεκμηρίωση όλων των ορατών στοιχείων, προέκυψε ο πρώτος ενάλιος αρχαιολογικός χάρτης της περιοχής, που θα αποτελέσει τη βάση για τη συνέχιση της έρευνας κατά τα επόμενα έτη» προστίθεται στην ανακοίνωση.

Παράλληλα, τονίζεται ότι εξελίχθηκε και η γεωφυσική και γεωαρχαιολογική έρευνα, από την ομάδα του Πανεπιστημίου Πατρών, που επέφερε υψηλής ποιότητας ψηφιακά δεδομένα τα οποία «αναμένεται να συμβάλουν σημαντικά στην ανασύνθεση της παράκτιας παλαιογεωγραφίας της περιοχής».

Η έρευνα είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας μεταξύ της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων (ΕΕΑ) του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, υπό τη διεύθυνση της προϊσταμένης της Εφορείας, δρ. Αγγελικής Σίμωσι και του Ινστιτούτου Εναλίων Αρχαιολογικών Ερευνών (ΙΕΝΑΕ), υπό τη διεύθυνση του καθηγητή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και προέδρου του Ινστιτούτου, Γιάννου Λώλου, με τη συμμετοχή του Εργαστηρίου Θαλάσσιας Γεωλογίας και Φυσικής Ωκεανογραφίας του Πανεπιστημίου Πατρών, υπό τον καθηγητή Γιώργο Παπαθεοδώρου και με κύρια οικονομική υποστήριξη από το Βρετανικό Ίδρυμα Honor Frost.
http://news.in.gr/culture/article/?aid=1500134380

Παρασκευή 10 Μαρτίου 2017

tovima.gr - DNA εναντίον Φαλμεράυερ

Τι συνέβη τον 6ο μ.Χ. αιώνα στην Πελοπόννησο; Ηταν άραγε τόσο σφοδρές οι επιδρομές των Αβάρων και των Σλάβων ώστε να εξαλείψουν παντελώς τους γηγενείς πληθυσμούς: Αντικαταστάθηκαν όντως αυτοί από σλαβικά φύλλα, όπως υποστήριξε ο γερμανός ιστορικός Γιάκομπ Φίλιπ Φαλμεράυερ (Jacob Philipp Fallmerayer) το 1830;

Η άποψη του Φαλμεράυερ πυροδότησε μια διαμάχη μεταξύ των συναδέλφων του που διαρκεί μέχρι τις μέρες μας, καθώς διαφορετικές σχολές ιστορικών δίνουν διαφορετικές ερμηνείες  στις ίδιες μεσαιωνικές πηγές. Φαίνεται όμως ότι η διαμάχη αυτή έφτασε στο τέλος της χάρη σε μια μεγάλη ομάδα ελλήνων και ξένων ερευνητών με επικεφαλής τον καθηγητή γενετικής του Πανεπιστημίου Ουάσιγκτον στο Σιατλ των ΗΠΑ Γιώργο Σταματογιαννόπουλο. Οι ερευνητές μελέτησαν γενετικά δεδομένα ατόμων από κάθε γωνιά της Πελοποννήσου προκειμένου να αποφανθούν για την καταγωγή τους. Το γενικό συμπέρασμα αυτής της μελέτης, η οποία δημοσιεύτηκε μόλις στην διαδικτυακή έκδοση της επιστημονικής επιθεώρησης European Journal of Human Genetics, έρχεται να καταρρίψει την άποψη του γερμανού ιστορικού.

 Ειδικότερα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ναι μεν υπήρξε σλαβική μετανάστευση στην Πελοπόννησο, αλλά οι αριθμοί των σλάβων μεταναστών ήταν πολύ μικροί  σε σχέση με τους πληθυσμούς των γηγενών. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι το ποσοστό σλαβικής καταγωγής μεταξύ των διαφορετικών πληθυσμών της Πελοποννήσου κυμαίνεται από 0,2% έως 14,4%. Επιπροσθέτως, οι Μανιάτες και οι Τσάκωνες, που κατά τον Φαλμεράυερ ήταν σλαβικής καταγωγής, έχουν μηδαμινά ποσοστά σλαβικής επιμειξίας! Σύμφωνα με τον καθηγητή της Επιστήμης των Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Purdue  στην Ιντιάνα των ΗΠΑ, κ. Πέτρο Δρινέα «οι Πελοποννήσιοι  αποτελούν σαφώς διακριτό πληθυσμό από τους Σλάβους. Αντίθετα, η γενετική ανάλυση έδειξε ότι εμφανίζουν ιδιαίτερα μεγάλη ομοιότητα με τους Σικελούς και τους Ιταλούς».

Πόσο βέβαιοι μπορούμε όμως να είμαστε για ιστορικά γεγονότα , όταν αυτά μελετώνται με τη βοήθεια της γενετικής; «Χρησιμοποιήσαμε προηγμένες μεθόδους ανάλυσης δεδομένων για να εξετάσουμε την θεωρία της αντικατάστασης των Πελοποννησίων από τους Σλάβους» λέει η κ. Περιστέρα Πάσχου του Τμήματος Μοριακής Βιολογίας και Γενετικής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. Πράγματι, η μελέτη ήταν ιδιαίτερα διεξοδική: τα δεδομένα αφορούσαν 2,5 εκατομμύρια γενετικούς δείκτες οι οποίοι μελετήθηκαν σε κάθε ένα από τα 241 άτομα που έλαβαν μέρος στην μελέτη και τα οποία επιλέχθηκαν έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η καταγωγή τους από συγκεκριμένες περιοχές της Πελοποννήσου.

Όλα δείχνουν πάντως ότι η μελέτη θα συνεχιστεί καθώς το άρθρο της διεθνούς ερευνητικής ομάδας κλείνει με τη φράση: «Μελέτες αρχαίου DNA θα μπορούσαν να ελέγξουν αν υπάρχει σχέση μεταξύ των Μανιατών και των αρχαίων Λακώνων ή μεταξύ των Τσακώνων και των αρχαίων Ιώνων».

Πέμπτη 2 Μαρτίου 2017

Έρευνα: Επιρρεπείς στα fake news όσοι αισθάνονται κοινωνικά αποκλεισμένοι


Οι άνθρωποι που αισθάνονται κοινωνικά απομονωμένοι είναι πιθανότερο να αναπτύξουν ευπιστία σε συνωμοσιολογίες, οδηγούμενοι τους σε πεποιθήσεις αντισυμβατικές, όπως καταδεικνύει μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Experimental Social Psychology.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όσοι βιώνουν τον κοινωνικό εξοβελισμό, αναζητούν νόημα σε αμφίβολης εγκυρότητας ερμηνείες του περιβάλλοντος κόσμου, θεώρηση που δύναται να ερμηνεύσει την πλημμυρίδα ψευδών ειδήσεων που έχει κατακλύσει το διαδίκτυο.

Το φαινόμενο βέβαια δεν είναι καινούριο, ούτε αυθύπαρκτο μόνο στο διαδίκτυο, αλλά μοιάζει να λαμβάνει ανησυχητικές διαστάσεις τα τελευταία έτη, ιδίως μετά την εκμετάλλευση του από “ειδησεογραφικά” sites φίλα προσκείμενα στον Τραμπ.

Σύμφωνα με την ομάδα του Πανεπιστημίου του Princeton, o συνωμοτικός τρόπος σκέψης μπορεί να πυροδοτήσει ένα φαύλο κύκλο ανατροφοδότησης, συδαυλίζοντας περαιτέρω την απομάκρυνση των φίλων και της οικογένειας, με συνέπεια την όξυνση ενός ήδη υπάρχοντος προβλήματος κοινωνικού αποκλεισμού.

Η μελέτη χωρίστηκε σε δύο μέρη και επιστρατεύτηκαν διαδικτυακά 119 εθελοντές.

Αρχικά, οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο σχετικά με τα συναισθήματα και τους στόχους τους, να γράψουν μια ιστορία που περιλαμβάνει έναν προσωπικό φίλο, και να αξιολογήσουν τα συναισθήματά τους για 14 διαφορετικά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένου και του κοινωνικού αποκλεισμού.

Έπειτα, οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να επικυρώσουν ή να απορρίψουν τρεις δημοφιλείς θεωρίες συνωμοσίας:

οι φαρμακευτικές εταιρίες κρύβουν θεραπείες με σκοπό το οικονομικό όφελος .
οι κυβερνήσεις χρησιμοποιούν υποσυνείδητα μηνύματα για να επηρεάσουν τον πληθυσμό
και ότι υπάρχει παραφυσική δραστηριότητα στο Τρίγωνο των Βερμούδων.
Στη συνέχεια, μια ομάδα 120 φοιτητών κλήθηκαν να περιγράψουν τον εαυτό τους σε 1-2 παραγράφους, δίχως να τους γνωστοποιηθεί εκ των προτέρων ότι το κείμενο τους θα αξιολογηθεί για την καταλληλότητα τους σε μια εργασία. Έπειτα, τους ανακοινώθηκε ότι κάποιοι από αυτούς προστέθηκαν στους επίλεκτους, ενώ άλλοι στους μη. Στην πραγματικότητα, τα γραπτά τους δεν αξιολογήθηκαν καθόλου – οι ερευνητές απλά ήθελαν να τους δημιουργήσουν συναισθήματα αποδοχής ή αποκλεισμού.

Τέλος, οι ίδιοι φοιτητές κλήθηκαν να αξιολογήσουν την αξιοπιστία 3 ιστοριών – αυτή τη φορά σχετικών με δεισιδαιμονίες. Και πάλι, όσοι αισθάνονταν αποκλεισμένοι ήταν πιο πιθανό να πιστέψουν σε δεισιδαιμονικές ερμηνείες των ιστοριών.

Με την ανάλυση των απαντήσεων των 239 συμμετεχόντων, οι ερευνητές κατέληξαν ότι η αναζήτηση νοήματος, που συνοδεύει το συναίσθημα αποκλεισμού, προκαλεί αυξημένη δεκτικότητα σε θεωρίες συνωμοσίας και άλλες απίθανες ερμηνείως γεγονότων(;).

Το πως αυτή η νέα θεώρηση θα μπορούσε να συνεισφέρει στην καταπολέμηση της ψευδούς πληροφόρησης, είναι μια άλλη ιστορία.

Κατά τα φαινόμενα, η καταρρέουσα μεσαία τάξη αποδεικνύεται επιρρεπής σε συνωμοτικές πεποιθήσεις και ανακρίβειες, οδηγώντας την ενδεχομένως σε ένα πολλαπλασιαστικό μοτίβο περαιτέρω λανθασμένων επιλογών. (Π.Μπ.)

Πηγή: Science Direct.

Δημοσιεύτηκε στο #Fact (http://factnews.gr/items/20170302/erevna-epirrepis-sta-fake-news-osi-esthanonte-kinonika-apoklismeni/) 

Ποια είναι η ελληνική ταυτότητα σήμερα;

Διαβάστε την άποψη 8 σημαντικών ανθρώπων στο  Αφιέρωμα στην ελληνική ταυτότητα .