Έρευνα: Επιρρεπείς στα fake news όσοι αισθάνονται κοινωνικά αποκλεισμένοι

Οι άνθρωποι που αισθάνονται κοινωνικά απομονωμένοι είναι πιθανότερο να αναπτύξουν ευπιστία σε συνωμοσιολογίες, οδηγούμενοι τους σε πεποιθήσεις αντισυμβατικές, όπως καταδεικνύει μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Experimental Social Psychology.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όσοι βιώνουν τον κοινωνικό εξοβελισμό, αναζητούν νόημα σε αμφίβολης εγκυρότητας ερμηνείες του περιβάλλοντος κόσμου, θεώρηση που δύναται να ερμηνεύσει την πλημμυρίδα ψευδών ειδήσεων που έχει κατακλύσει το διαδίκτυο.

Το φαινόμενο βέβαια δεν είναι καινούριο, ούτε αυθύπαρκτο μόνο στο διαδίκτυο, αλλά μοιάζει να λαμβάνει ανησυχητικές διαστάσεις τα τελευταία έτη, ιδίως μετά την εκμετάλλευση του από “ειδησεογραφικά” sites φίλα προσκείμενα στον Τραμπ.

Σύμφωνα με την ομάδα του Πανεπιστημίου του Princeton, o συνωμοτικός τρόπος σκέψης μπορεί να πυροδοτήσει ένα φαύλο κύκλο ανατροφοδότησης, συδαυλίζοντας περαιτέρω την απομάκρυνση των φίλων και της οικογένειας, με συνέπεια την όξυνση ενός ήδη υπάρχοντος προβλήματος κοινωνικού αποκλεισμού.

Η μελέτη χωρίστηκε σε δύο μέρη και επιστρατεύτηκαν διαδικτυακά 119 εθελοντές.

Αρχικά, οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο σχετικά με τα συναισθήματα και τους στόχους τους, να γράψουν μια ιστορία που περιλαμβάνει έναν προσωπικό φίλο, και να αξιολογήσουν τα συναισθήματά τους για 14 διαφορετικά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένου και του κοινωνικού αποκλεισμού.

Έπειτα, οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να επικυρώσουν ή να απορρίψουν τρεις δημοφιλείς θεωρίες συνωμοσίας:

οι φαρμακευτικές εταιρίες κρύβουν θεραπείες με σκοπό το οικονομικό όφελος .

οι κυβερνήσεις χρησιμοποιούν υποσυνείδητα μηνύματα για να επηρεάσουν τον πληθυσμό

και ότι υπάρχει παραφυσική δραστηριότητα στο Τρίγωνο των Βερμούδων.

Στη συνέχεια, μια ομάδα 120 φοιτητών κλήθηκαν να περιγράψουν τον εαυτό τους σε 1-2 παραγράφους, δίχως να τους γνωστοποιηθεί εκ των προτέρων ότι το κείμενο τους θα αξιολογηθεί για την καταλληλότητα τους σε μια εργασία. Έπειτα, τους ανακοινώθηκε ότι κάποιοι από αυτούς προστέθηκαν στους επίλεκτους, ενώ άλλοι στους μη. Στην πραγματικότητα, τα γραπτά τους δεν αξιολογήθηκαν καθόλου – οι ερευνητές απλά ήθελαν να τους δημιουργήσουν συναισθήματα αποδοχής ή αποκλεισμού.

Τέλος, οι ίδιοι φοιτητές κλήθηκαν να αξιολογήσουν την αξιοπιστία 3 ιστοριών – αυτή τη φορά σχετικών με δεισιδαιμονίες. Και πάλι, όσοι αισθάνονταν αποκλεισμένοι ήταν πιο πιθανό να πιστέψουν σε δεισιδαιμονικές ερμηνείες των ιστοριών.

Με την ανάλυση των απαντήσεων των 239 συμμετεχόντων, οι ερευνητές κατέληξαν ότι η αναζήτηση νοήματος, που συνοδεύει το συναίσθημα αποκλεισμού, προκαλεί αυξημένη δεκτικότητα σε θεωρίες συνωμοσίας και άλλες απίθανες ερμηνείως γεγονότων(;).

Το πως αυτή η νέα θεώρηση θα μπορούσε να συνεισφέρει στην καταπολέμηση της ψευδούς πληροφόρησης, είναι μια άλλη ιστορία.

Κατά τα φαινόμενα, η καταρρέουσα μεσαία τάξη αποδεικνύεται επιρρεπής σε συνωμοτικές πεποιθήσεις και ανακρίβειες, οδηγώντας την ενδεχομένως σε ένα πολλαπλασιαστικό μοτίβο περαιτέρω λανθασμένων επιλογών. (Π.Μπ.)

Πηγή: Science Direct.

Δημοσιεύτηκε στο #Fact (http://factnews.gr/items/20170302/erevna-epirrepis-sta-fake-news-osi-esthanonte-kinonika-apoklismeni/)